6.ต่อมหมวกไต (Adrenal gland)
ต่อมหมวกไตตั้งอยู่ที่ด้านบนของไตทั้งสองข้าง จึงเรียกว่าต่อมหมวกไต แต่ละต่อมประกอบด้วยเนื้อเยื่อ 2 ชั้นคือ
ต่อมหมวกไตด้านนอกหรืออะดรีนัลคอร์เทกซ์ ( adrenal cortex )
ต่อมหมวกไตด้านในหรืออะดรีนัลเมดัลลา ( adrenal medulla )
ซึ่งทั้งสองส่วนจะผลิตฮอร์โมนพวกสารสเตอรอยด์ที่ทำหน้าที่ต่างกัน
การสร้างฮอร์โมนจากต่อมหมวกไตส่วนนอกต้องอาศัยฮอร์โมน ACTH
จากต่อมใต้สมองส่วนหน้ามากระตุ้น
ต่อมหมวกไตมีความสำคัญอย่างยิ่ง
ถ้าร่างกายขาดฮอร์โมนจากต่อมหมวกไตจะไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้
ฮอร์โมนในกลุ่มนี้จะควบคุมเมแทบอลิซึมของ คาร์โบไฮเดรท ไขมันและโปรตีน
รักษาระดับสารน้ำในร่างกายและช่วยให้ร่างกายต่อสู้กับความเครียดต่อ
เหตุการณ์ต่างๆทั้งในชีวิตประจำวันและยามฉุกเฉิน
ซึ่งแบ่งประเภทฮอร์โมนได้ดังนี้
ฮอร์โมนมิเนอราโลคอร์ติคอยด์
เป็นฮอร์โมนที่ช่วยรักษาสมดุลของน้ำและแร่ธาตุภายในร่งกาย
ฮอร์โมนที่สำคัญในกลุ่มนี้คือ แอลโดสเทอโรน (aldosterone)
ซึ่งจะหลั่งออกมามากขึ้นในขณะที่ร่างกายขาดน้ำหรือความเข้มข้นของโซเดียมใน
เลิอดลดต่ำลง โดยทำหน้าที่กระตุ้นท่อไตให้ดูดซึมน้ำ
และโซเดียมเข้าสู่กระแสเลือด และขับถ่ายโพแทสเซียมออกสู่ท่อไต
ฮอร์โมนเพศ อะดรีนัลคอร์เทกซ์สังเคราะห์ฮอร์โมนเพศ ทั้งชายและหญิง
(เทสโทสเทอโรนและ เอสโทรเจน) โดยจะผลิตฮอร์โมนเทสโทสเทอโรนมาก
แต่เมื่อเทียบกับการสังเตราะห็จากอวัยวะเพศแล้วถือว่าน้อยมาก
ทำให้การสังเคราะห์จากอะดรีนัลคอร์เทกซ์มีผลน้อยมาก
ยกเว้นฮอร์โมนเทสโทสเทกโรนจะมีผลทำให้เกิดขนที่รักแร้ หัวเหน่า
ทั้งเพศชายและเพศหญิงเมื่อเข้าสู่วัยรุ่น
อะดรีนาลีน หรือ เอพิเนฟรีน (epinepinephirne)
มีผลต่อการทำงานของอวัยวะและระบบต่าง ๆ ของร่างกายมากมายได้แก่
ทำให้ร่างกายตื่นตัว หัวใจเต้นแรง และเร็วขึ้น ความดันเลือดสูง หลอดลมขยาย
ม่านตาขยาย ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มมากขึ้น
เส้นเลือดอาร์เทอรี่ที่ไปหล่อเลี้ยงที่สมอง หัวใจ ปอด และกล้ามเนื้อขยาย
เป็นต้น
นอร์อะดรีนาลีนหรือ นอร์เอพิเนฟรีน (norepinefphirne)
เป็นสารเดียวกับสารสื่อประสาทที่หลั่งจากปลายประสาทที่ซิมพาเทติก
ผลของฮอร์โมนชนิดนี้คล้ายกับอะดรีนาลีน ยกเว้นผลที่มีต่อเส้นเลือด
เมื่อร่างกายเผชิญกับภาวะต่าง ๆ เช่น เมื่อเผชยหน้ากับสัตว์ร้าย หรือศัตรู
ตื่นเต้น ตกใจ ฯลฯ
ไฮโพทาลามัสจะส่งกระแสประสาทซิมพาเทติกมากระตุ้นอะดรีนัลเมดัลลา
ให้หลั่งฮอร์โมนอะดรีนาลีน และนอร์อะดรีนาลีน
ฮอร์โมนทั้งสองจะทำให้ร่างกายพร้อมที่จะสู้และตอบสนองต่อภาาวะเครียดต่าง ๆ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น